Ήταν προεκλογική μου θέση ότι χρειαζόμαστε ένα νέο μοντέλο κράτους που να ανταποκρίνεται στη νέα εποχή. Σήμερα, ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, που έχει την ευθύνη για την ανασύνταξη της οικονομίας και την επανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς την πολιτική, διαπιστώνω πως όχι μόνο χρειάζεται, αλλά επιβάλλεται ανασυγκρότηση και εκσυγχρονισμός του κράτους, όπως εξίσου επιβάλλεται η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς αλλά πολύ περισσότερο της αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των πολιτών στους πολιτικούς.
Έννοιες, όπως η αξιοκρατία, η χρηστή διοίκηση, η ευθύνη των πολιτικών, οι υποχρεώσεις του κράτους προς τους πολίτες του, που παρέμεναν μέχρι πρόσφατα κενές περιεχομένου διακηρύξεις, σήμερα, λόγω και των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης, αποτελούν εθνική αναγκαιότητα.
Οι παθογένειες που έχουν σωρευθεί, και για τις οποίες όλοι έχουμε ευθύνη, όχι μόνο συμβάλουν στη στασιμότητα αλλά προάγουν και πολλαπλασιάζουν τα προβλήματα. Προάγουν την γραφειοκρατία και την αδιαφάνεια. Οδηγούν στην καταστρατήγηση των κανόνων χρηστής διοίκησης, στην αναξιοκρατία, στη διαπλοκή και στη διαφθορά. Έχουν δημιουργήσει ένα κράτος που αντί να εξυπηρετεί τον πολίτη τον ταλαιπωρεί. Που παρά το υψηλό κόστος συντήρησης του δεν μπορεί να παρέχει το εύρος και την ποιότητα υπηρεσιών που θα έπρεπε να προσφέρει ένα σύγχρονο Ευρωπαϊκό κράτος.
Μέρος της δίκαιης κριτικής των πολιτών προς τους πολιτικούς είναι πως δεν είναι ειλικρινείς με το λαό και ότι ξεχνούν τις υποσχέσεις τους μόλις εκπληρώσουν τους εκλογικούς τους στόχους. Με τις σημερινές εξαγγελίες, αλλά και τα όποια άλλα μέτρα θα ληφθούν στην πορεία θέλω όχι μόνο να διαψεύσω τον κανόνα, αλλά και να υλοποιήσω κάθε προεκλογική δέσμευση που ανέλαβα.
Θέλω να διαψεύσω ακόμα όσους επικαλούμενοι τις αποφάσεις του Eurogroup μου αποδίδουν αθέτηση προεκλογικών δεσμεύσεων. Κατανοώ την κριτική που δέχομαι, αλλά και την ίδια ώρα καλώ όλους να αναλογιστούν κάτω από ποιες συνθήκες ένας ηγέτης προ του διλήμματος να φανεί αρεστός επιλέγει να πάρει δυσάρεστες αλλά ωφέλιμες για την πατρίδα αποφάσεις.
Αυτό που θέλω να διαβεβαιώσω τους πολίτες είναι η αποφασιστικότητα τόσο του ιδίου, όσο και της κυβέρνησής μου να ανταποκριθούμε στις προσδοκίες της κοινωνίας για ένα νέο τολμηρό ξεκίνημα.
Μέσα στις πιεστικές συνθήκες που βιώνουμε από την πρώτη μέρα ανάληψης της εξουσίας, δεν παραλείψαμε να επικεντρώσουμε την προσοχή μας και σε όλους τους άλλους τομείς πολιτικής, όπως αποτυπώνονται στο προεκλογικό μας πρόγραμμα.
Οι σημερινές εξαγγελίες αποτελούν προτάσεις που έχουν αποτυπωθεί σε νομοσχέδια ή αποτέλεσαν το αντικείμενο αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου.
Θεωρώ σαν μεγίστη προτεραιότητα στην προσπάθεια ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού την πολιτική ευθύνη και λογοδοσία όσων εκλέγονται ή αναλαμβάνουν δημόσια αξιώματα.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια αποφασίσαμε τα ακόλουθα:
1. Με πρόταση τροποποίησης του Συντάγματος καθορίζονται επακριβώς και διευρύνονται τα αδικήματα για τα οποία ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας μπορεί να διωχθεί ποινικώς.
2. Με συνταγματική τροποποίηση διασφαλίζεται η πλήρης ελευθερία λόγου και η ελευθέρα άσκησης του δικαιώματος ψήφου των βουλευτών κατά την ενάσκηση των νομοθετικών τους καθηκόντων. Αίρεται όμως, η ασυλία τους για όλες τις μορφές αδικημάτων.
3. Ρυθμίζονται νομοθετικά οι ποινικές και αστικές ευθύνες των υπουργών και ανεξαρτήτων αξιωματούχων για πράξεις ή παραλήψεις τους κατά την ενάσκηση των καθηκόντων τους.
4. Διευρύνεται ο κατάλογος των ελεγχομένων αξιωματούχων (περιλαμβάνονται και ο Διευθυντής του Γραφείου του Προέδρου, Προεδρικοί Επίτροποι, Δικαστές, Αρχηγοί μη κοινοβουλευτικών κομμάτων, κ.ά.) και με συνταγματική τροποποίηση, υποχρεούνται όπως δημοσιοποιούν τα περιουσιακά τους στοιχεία (πόθεν έσχες) σε καθορισμένα χρονικά διαστήματα.
5. Προς το σκοπό ελέγχου της ορθότητας των δηλώσεων, συστήνεται Ειδική Επιτροπή από ελεγκτές, οι οποίοι εάν διαπιστώσουν παραβιάσεις των κανόνων χρηστής διοίκησης ή αναλήθειες θα δημοσιοποιούν σχετική Έκθεση.
6. Ψηφίστηκε από τη Βουλή σε νόμο πρόταση της Κυβέρνησης ώστε τα ομόφωνα ευρήματα των ερευνητικών επιτροπών να είναι δεσμευτικά για τον υπό διερεύνηση πολιτειακό αξιωματούχο.
7. Με άλλη πρόταση της Κυβέρνησης, η οποία έγινε αποδεχτή από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, παρέχεται πλέον η δυνατότητα και στο Γενικό Εισαγγελέα, πέραν του Υπουργικού Συμβουλίου, να διορίζει ποινικούς ανακριτές.
