Μήνυμα Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη για το νέον έτος 2016

Το 2016 μπορούμε

Για να μπορέσουμε να ορίσουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τις προσδοκίες και τους στόχους μας στο νέο έτος, θα πρέπει να δούμε τη μεγάλη εικόνα που συνθέτει τα γεγονότα, έξω από τη χώρα μας. Αυτή τη στιγμή στη Μέση Ανατολή, αλλά και ευρύτερα, βρίσκονται σε εξέλιξη κοσμογονικά γεγονότα. Η εξτρεμιστική ισλαμιστική απειλή προκαλεί τέτοιες αναταράξεις, που διαπιστώνουμε πως παραδοσιακοί αντίπαλοι αναγκάζονται υπό το μεγάλο βάρος της πρόκλησης να συνεργάζονται προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος. Ισχυρά μέχρι πρόσφατα κράτη με πολυετή Ιστορία απειλούνται από αυτή την κρίση, αν όχι με διάλυση, σίγουρα με απώλεια εδαφών. Ενδεχομένως δε να υπάρξει στο προσεχές μέλλον πιθανότητα αναδιαμόρφωσης συνόρων. Ωστόσο το σκηνικό δεν είναι μόνο ζοφερό. Πίσω από αυτήν την εικόνα, στοιχεία της οποίας πολύ συνοπτικά παρέθεσα, μπορεί να αναδειχθεί και η ελπιδοφόρα διάσταση.

Φυσικό αέριο
Έχω την πεποίθηση πως η χώρα μας πρωταγωνιστεί σε μία από αυτές τις πρωτοβουλίες που μπορούν να λειτουργήσουν καταλυτικά για να αλλάξουν τα δεδομένα. Αναφέρομαι στην πρωτοβουλία μας για συνεργασία με χώρες της περιοχής, θέτοντας ως άξονα την αξιοποίηση των αποθεμάτων φυσικού αερίου που εντοπίσαμε τόσο εμείς όσο και άλλες χώρες της περιοχής μας στην αποκλειστική οικονομική τους ζώνη. Είναι βέβαιον πως όταν η κρίση περάσει την οξεία της φάση αυτή η πρωτοβουλία θα αναδειχθεί ακόμη περισσότερο, καθώς θα συνιστά το αναγκαίο ενοποιητικό και αναπτυξιακό στοιχείο ανάμεσα στα κράτη και τους λαούς της περιοχής μας.
Είναι σημαντικό να επισημάνω πως οι σχέσεις μας με τις χώρες που συνεργαζόμαστε απαρέγκλιτα οικοδομούνται πάνω σε τρεις άξονες: Α. Σεβασμός του διεθνούς δικαίου και ιδίως του δικαίου της θαλάσσης. Β. Οι συνέργειες που αναπτύσσονται να αποβαίνουν προς αμοιβαίο όφελος. Γ. Είμαστε ανοικτοί στη συμμετοχή και απευθύνουμε πρόσκληση προς όλες τις χώρες της περιοχής να μοιραστούμε τα οφέλη που προκύπτουν από την αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Η δική μας συνδρομή δεν περιορίζεται στη μελλοντική παραγωγή και διάθεση του φυσικού αερίου. Γνωρίζοντας εκ των έσω την κατάσταση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ανάγκες που υπάρχουν και τις πολιτικές που διαμορφώνονται, δίνουμε συγκεκριμένο περιεχόμενο στη λειτουργία της χώρας μας ως γέφυρας ανάμεσα στη Μέση Ανατολή και την Ευρώπη.

Τις πραγματικότητες αυτές έχω την πεποίθηση πως δεν αγνοεί καμία από τις μεγάλες χώρες και αυτό το διαπιστώσαμε και κατά την πρόσφατη επίσκεψη στην Κύπρο των υπουργών Εξωτερικών των ΗΠΑ, Ρωσίας, Κίνας, Γερμανίας και Ηνωμένου Βασιλείου. Σε όλους μεταφέραμε την ιδέα πως το όραμά μας δεν αφορά μόνο την Κύπρο, αλλά ολόκληρη την περιοχή. Θεωρώ πως το 2016 θα είναι το έτος-κλειδί για τις αποφάσεις που θα καθορίσουν το μέλλον μας. Το σκηνικό που αδρά περιέγραψα πιο πάνω δεν μπορεί να αφήνει κανέναν αδιάφορο, πόσω μάλλον εμάς.

Απαλλαγή από κατοχή

Για να μπορέσουμε να αναπτύξουμε σε όλο του το εύρος το όραμά μας για ειρήνη και σταθερότητα θα πρέπει πρώτα από όλα να απαλλαγούμε από την τουρκική κατοχή. Η πρόσκλησή μας για συμμετοχή στη μεγάλη συνεργασία κρατών για την ενέργεια απευθύνεται και στην Τουρκία. Είμαστε ειλικρινείς και προσβλέπουμε στη θετική ανταπόκρισή της, υπό την προϋπόθεση φυσικά της επίλυσης του Κυπριακού.
Την ίδια ώρα δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση να παραγνωρίσουμε το γεγονός πως η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Τουρκία επιθυμούν να αναθερμάνουν τη σχέση τους. Η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας είναι ουσιαστικά παγωμένη σχεδόν δέκα χρόνια. Το Κυπριακό είναι ένας βασικός ανασταλτικός παράγοντας δυσχερειών για αυτή την πορεία. Εμείς είμαστε και πάλι έτοιμοι να άρουμε όλες μας τις ενστάσεις. Επισημαίνοντας φυσικά πως η Τουρκία, όπως και οποιαδήποτε άλλη υπό ένταξη χώρα, δεν έχει παρά να εφαρμόσει τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τις καθορισμένες απαιτήσεις της ενταξιακής διαδικασίας, αλλά και έναντι των κρατών μελών, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος.

Τα δύο αυτά δεδομένα, η ενεργειακή συνεργασία και η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, συνιστούν, θεωρώ, επαρκή επιχειρήματα για να δούμε θετικά δείγματα γραφής από την Τουρκία. Αυτή όμως είναι η δική μου ανάλυση και δεν μπορώ βεβαίως να προκαταλάβω πώς τελικά θα αντιδράσει η Τουρκία. Γνωρίζω όμως πως για μας μια ειρηνική, σταθερή Κύπρος όχι μόνο μπορεί να ευημερήσει, αλλά και να αποτελέσει παράδειγμα για όλη την περιοχή. Δεν υπάρχει κανείς στον κόσμο που να μην στηρίξει το γεγονός πως μπορούμε να αποτελέσουμε το παράδειγμα επίλυσης με διάλογο εθνικών διαφορών.

Συμβίωση με Τ/Κ

Το ερώτημα πολλών συμπολιτών μας είναι απλό: Μετά από τόσα χρόνια κατοχής, τόσες συγκρούσεις στο παρελθόν, τόσο πόνο, μπορούμε να συμβιώσουμε με τους Τουρκοκύπριους; Η απάντησή μου είναι εξίσου απλή: Ακριβώς επειδή περάσαμε όλοι μας σε αυτό το νησί πολλά, δεν έχουμε άλλο δρόμο παρά να ανακαλύψουμε τον δρόμο που οδηγεί στην ασφάλεια. Αυτό το στοιχείο είναι εκείνο που μας οδηγεί με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί να διαπραγματευόμαστε και να διεκδικούμε ο καθένας για τη δική του κοινότητα, αλλά ταυτόχρονα και για την κοινή μας πατρίδα, την Κύπρο. Δεν ισχυρίζομαι ότι είναι εύκολο το έργο μας. Είμαι όμως βέβαιος πως δεν είναι ανυπέρβλητα τα εμπόδια που έχουμε μπροστά μας.

Στους μήνες διαπραγμάτευσης που προηγήθηκαν επιτελέσαμε σημαντικό έργο. Δεν θεωρώ όμως ότι είναι επαρκές για να πούμε με βεβαιότητα ότι θα καταλήξουμε σε λύση εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου. Είμαι όμως βέβαιος πως, αν όλοι μας στηρίξουμε αυτή την προσπάθεια στο εσωτερικό μας μέτωπο και κυρίως αν δώσει θετικά δείγματα γραφής η Τουρκία, θα μπορέσουμε να μιλήσουμε εντός του 2016 για τη νέα Κύπρο που θα ανατείλει.
Οφείλουμε να κοιτάξουμε με αυτοπεποίθηση τη μεγάλη εικόνα που ανοίγεται μπροστά μας και να προχωρήσουμε προσεκτικά, αλλά χωρίς παραλυτικό φόβο. Με τη λύση θέλουμε να δημιουργήσουμε τα θεμέλια συνεργασίας με τους Τουρκοκύπριους. Να δημιουργήσουμε ένα ομοσπονδιακό κράτος με υγιείς και αποτελεσματικούς θεσμούς που θα μας διασφαλίζουν ένα σίγουρο μέλλον σε μια ευημερούσα χώρα με ευρωπαϊκή ταυτότητα.

Ομοσπονδία

Η λύση της ομοσπονδίας ήταν αποτέλεσμα του οδυνηρού συμβιβασμού τον οποίο υποχρεωθήκαμε να δεχτούμε λόγω της εισβολής του 1974 και των βαριών συνεπειών της. Από το 1977 η πολιτική μας ηγεσία υιοθέτησε την κατεύθυνση της ομοσπονδιακής λύσης που καθόρισε ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος και όλοι οι υπόλοιποι Πρόεδροι ακολουθήσαμε στις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Επιδιώκουμε μια ομοσπονδιακή δηλαδή λύση που θα επιτρέπει τη σταθερότητα στη χώρα μας και θα δημιουργεί τις προϋποθέσεις για να διαμορφώσουμε με δική μας προσπάθεια και δική μας διαπραγμάτευση το δικό μας μέλλον.

Η ομοσπονδία είναι σε όλο τον κόσμο το σύστημα που φέρνει κοντά ξεχωριστές οντότητες και ανθρώπους που θέλουν να ξεκινήσουν ένα κοινό μέλλον από ενδεχομένως διαφορετικές αφετηρίες. Όπως συμβαίνει στην Κύπρο. Επιδιώκουμε τη λύση γιατί κερδίζουμε. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε να ζούμε σε ολόκληρη την Κύπρο κάτω από καθεστώς ασφάλειας και ελευθερίας, με όλα τα δικαιώματά μας κατοχυρωμένα. Σε ένα κράτος που δεν θα υπάρχουν περισσότερο και λιγότερο ευρωπαϊκά εδάφη. Φιλοδοξούμε το ευρωπαϊκό κεκτημένο να εφαρμοστεί από τη μία άκρη του νησιού μας μέχρι την άλλη. Όπως άλλωστε προβλέπει και η Συνθήκη Προσχώρησης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Θέλω από καρδιάς να ευχηθώ σε όλες και όλους χρόνια πολλά.
Μπορούμε να κάνουμε τις ελπίδες μας πράξη. Οι συγκυρίες μάς ευνοούν…