Το είδος Cedrus brevifolia (κοινή ονομασία: κέδρος η βραχύφυλλη ή κέδρος της Κύπρου) υπάρχει μόνο στην Κύπρο και πουθενά αλλού στον κόσμο. Ο κέδρος της Κύπρου αποτελεί ένα από τα 4 είδη κέδρου που υπάρχουν σήμερα στον κόσμο και θεωρούνται ως προϊστορικά δασικά είδη.
Πρόκειται για αειθαλές, ρητινοφόρο (κωνοφόρο) δέντρο, που φτάνει μέχρι και 30 m ύψος. Η κόμη του στην αρχή είναι πυραμιδοειδής και αργότερα γίνεται πλατιά με χαρακτηριστική οριζόντια διακλάδωση. Είναι μακρόβιο δέντρο που μπορεί να φτάσει και να ξεπεράσει την ηλικία των 500 χρόνων. Ανθίζει από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ οι κώνοι του ωριμάζουν από τον Αύγουστο μέχρι τον Σεπτέμβριο του δεύτερου χρόνου από την άνθησή τους (περίοδος 18 μηνών). Το είδος Cedrus brevifolia συμπεριλαμβάνεται στο «Κόκκινο Βιβλίο της Χλωρίδας της Κύπρου», όπου βάσει κριτηρίων της IUCN έχει χαρακτηριστεί ως «Εύτρωτο» είδος.
Η παρουσία του Cedrus brevifolia στο νησί της Κύπρου χάνεται μέσα στους αιώνες, με τον πατέρα της βοτανικής επιστήμης Θεόφραστο (371 – 287 π.Χ.) να αναφέρει την παρουσία του είδους αυτού στην Κύπρο, στο βιβλίο του «Περί Φυτών Ιστορία» (Theophrastus Book 5. 7.1 and 8). Ο ίδιος συγγραφέας αναφέρει και μια περίπτωση όπου κέδρο ξυλείας από την Κύπρο (όπως διευκρινίζεται και από τον Πλίνιο 23-79 μ.Χ.) χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του πολεμικού πλοίου του Δημήτριου του Πολιορκητή συνολικού μήκους 13 οργυιών.
Σύγχρονες γενετικές μελέτες κατέδειξαν ότι το είδος έχει διαχωριστεί από το συγγενικό του Κέδρο του Λιβάνου (Cedrus libani) πριν από 6,56 (±1,20) εκατομμύρια χρόνια (Mya). Ο κέδρος της Κύπρου είναι άρρηκτα συνδεδεμένος και με τη λαογραφία του νησιού, αφού σύμφωνα με την παράδοση τα δέντρα αυτά (τα οποία γειτνιάζουν με το μοναστήρι της Παναγίας του Κύκκου) ήταν πεύκα τα οποία όταν περνούσε από την περιοχή η εικόνα της Παναγίας για να πάει στο Μοναστήρι του Κύκκου, αυτά γονάτισαν προς ένδειξη σεβασμού και λατρείας προς την Παναγία. Η Παναγία για να τα ανταμείψει άλλαξε τη μορφή τους σε κέδρα. Σήμερα, το μοναδικό στον κόσμο δάσος του κέδρου της Κύπρου, περιορίζεται σε ένα μικρό πληθυσμό στην ευρύτερη περιοχή Τριπύλου, στο Δάσος Πάφου (έκταση ~2,9 Km2).
Το ξύλο του Κυπριακού κέδρου είναι εκλεκτής ποιότητας, αρωματικό και ανθεκτικό στις προσβολές από έντομα και μύκητες. Για το λόγο αυτό, οι κάτοικοι των γύρω περιοχών τοποθετούσαν κομμάτια κέδρινου ξύλου μέσα σε ερμάρια για να προστατεύουν τα ρούχα από τα έντομα, ενώ πολλά ξυλόγλυπτα εικονοστάσια και άλλες ξύλινες κατασκευές σε παλιές εκκλησίες της Κύπρου κατασκευάστηκαν με ξυλεία κέδρου.
Tο έργο LIFE-KEDROS που υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE της ΕΕ, έχει στόχο την ολοκληρωμένη και αειφόρο διαχείριση και προστασία του ενδημικού οικοτόπου “9590* Δάση Cedrus brevifolia”. Το έργο αποτελεί παράδειγμα εφαρμοσμένης οικολογίας και διαχείρισης οικοσυστημάτων. Ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2016 και μέχρι τώρα έχει επιτύχει την ολοκλήρωση των Προπαρασκευαστικών Δράσεων. Αυτές συνέβαλαν στη συλλογή της απαραίτητης γνώσης και την ετοιμασία σχετικών εκθέσεων, που παρέχουν κατευθυντήριες γραμμές και χρονοδιαγράμματα για την υλοποίηση των Δράσεων Διατήρησης που είναι το βασικό εργαλείο για τη βελτίωση της κατάστασης διατήρησης του οικοτόπου 9590*.
Πληροφορίες σχετικά με τη διαδρομή προς το Δάσος C. brevifolia και ενημερωτικό υλικό σχετικά με το είδος, την περιοχή εξάπλωσής του και το έργο LIFE-KEDROS μπορείτε να βρείτε στο ή fb: @LIFE.KEDROS
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλώ όχι υβριστικά σχόλια,το ellada-kupros δεν φέρει ευθύνη για τυχόν υβριστικούς χαρακτηρισμούς.Σφάξτε τους με το βαμβάκι..έχουμε πλούσιο λεξιλόγιο άλλωστε.